کد مطلب:44129 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:17

گنجینه پرسمان » خانواده و زندگي

با اين كه در دورة دبيرستان درسم خوب بود، اما در پيش دانشگاهي دچار مشكل شدم و متأسفانه در كنكور قبول نشدم و از اين جهت دچار افسردگي شده ام. نمي دانم چه كنم. انگيزه اي براي تحصيل ندارم. ازدواج را دوست ندارم. از طرفي نمي توانم از خود دفاع كنم. وضع مالي خوبي نداريم و نمي خواهم با ديد دلسوزي به من نگاه كنند. مرا راهنمايي كنيد.

خواهر گرامي! از اين كه با ما مكاتبه نموده و درد دل خود را با صداقت بيان داشتهايد، تشكر مي كنيم. در نامة مفصل شما نكاتي وجود دارد كه به اختصار به آن مي پردازيم. مشكل اوّل راه نيافتن به دانشگاه و شكست در تحصيل است. بايد عرض كنيم اين مسئله براي بسياري از دانش آموزان اتفاق مي افتد. افت تحصيلي در بعضي مقاطع تحصيلي به دليل عوامل مختلف صورت مي گيرد، اما شكست و افت تحصيلي قابل جبران است.

اگر مصمم به ادامة [تحصيل باشيد و براي آن برنامه ريزي كنيد، مي توانيد با تلاش بيشتر به هدف خود نائل گرديد. اما مهم داشتن هدف و انگيزه است.

]با توجه به روحية فعلي كه سرگردان هستيد و همه چيز براي شما مبهم است و تمركز در درس نداريد و بي حوصله شده ايد، در اين وضع نمي توانيد در درس موفق شويد. پس ابتدا بايد روحية خود را باز يابيد و هدف خود را ترسيم كنيد. قرار نيست همة جوان ها درس بخوانند يا همه به كار مشغول شوند. موفقيت وقتي به دست ميآيد كه آدمي مطابق ذوق و سليقه و علاقه خود به كاري دست بزند. نه آن كه به دانشگاه رفته، تمام موفقيت ها را كسب كرده و نه آن كه از دانشگاه بازمان[ده، شكست خورده است. يكي از فلاسفه چين باستان مي گويد: كسي كه استعداد دارد و نمي تواند از آن استفاده كند، آدمي شكست خورده است. كسي كه استعداد دارد، اما نيمي از استعدادش را به كار مي گيرد، تا حدودي شكست خورده است.]

شما بيش از هر كس ديگر خود را مي شناسيد. از اين رو بايد خود تصميم بگيريد. براي چه كاري آمادگي بيشتري داريد و همان را دنبال كنيد. اما مطمئن باشيد با احساس ناتواني و احساس خستگي و بينشاطي و خود كم بيني و عدم اعتماد به نفس نمي توانيد به موفقيتي دست يابيد. پس كليد حل مشكلات شما در تحصيل اعتماد به نفس و خودباوري است.

عدم قدرت براي دفاع از خود و اطرافيان يكي از علائم فقدان اعتماد به نفس است.

به نظر مي رسد يكي از عواملي كه در پيديش اين روحيه تأثير داشته است، فقر مالي خانواده مي باشد. آن چه در به دست آوردن اعتماد به نفس مؤثر است، عبارتند از:

1ـ خودپنداري مثبت: نحوة سلامت رواني تا حد زيادي به ارزيابي صحيح از خود بستگي دارد. همين كه فكر مي كنيد كاري از شما ساخته نيست، بهانه و انگيزه لازم را براي شكست فراهم كرده ايد، چون معمولاٌ هماني اتفاق مي افتد كه به وقوع آن فكر مي كنيد. ديل كارنگي مي گويد: اگر از من بپرسيد چه كسي موفق است؟ خواهم گفت: كسي كه با قدرت تمام توانسته است خودش را متقاعد كند كه موفق ميشود. براي توفيق در كارها هيچ چيز به اندازة اعتقاد و ايمان به توانستن مؤثر نيست. اگر از انجام كاري بترسيد و فكر كنيد كه قادر به انجام آن نيستيد، تحت هيچ شرايطي آن كار را به نحو مطلوب نمي توانيد انجام دهيد.

2ـ استقلال فكري: قول و فعل در قضاوت ديگران، نبايد مبناي تصميم گيري شما باشد. كسي كه تحت تأثير القائات و نظريات مردم واقع مي شود، نمي تواند رأي و نظر مستقلي داشته باشد. همين امر اعتماد به نفس و قدرت تصميم گيري را از او سلب ميكند.

پيشوايان دين به ما آموخته اند كه تابع جو و متأثر از افكار عمومي نباشيم و بر پاية تعقل و مصلحت انديشي گام برداريم. البته در جاي خود رعايت اصل مشورت با ديگران لازم و ضروري است.

در نامة شما مواردي يافت مي شود كه ترس شما را از قضاوت مردم مي رساند، مثلاً گفتهايد: به مسجد نمي روم، به خاطر افراد مسجدي و يا تصوري كه مردم از دختران مجرد دارند. البته در محيط كوچك اين گونه مسائل كم و بيش وجود دارد، اما توصيه ما آن است كه دربارةاين گونه برخوردها و سخن ها خونسردي خود را حفظ كنيد و كاري به حرف آن ها نداشته باشيد و به راه خود ادامه دهيد.

3ـ تقويت اراده: يكي از مهم ترين راه كارهاي پرورش اعتماد به نفس، تقويت اراده و قدرت تصميم گيري است. با پذيرش گذشته و نگاه به آينده و توجه به اين واقعيت كه گذشته گذشته است و آن را نمي توان تغيير داد، ولي آينده هنوز خلق نشده وانديشه و تلاش ما است كه آينده را مي آفريند، مي توانيد از احساس عجز و ناتواني جلوگيري كنيد و به آساني تصميم بگيريد. افراد با اراده نمي گذارند شكست ها و ناكامي ها آن ها را از پاي در آورد. خود باوران از هر شكستي درس پيروزي مي گيرند. ناپلئون مي گويد: آن قدر شكست خوردم كه راه شكست دادن را ياد گرفتم.

ما شيشه ايم و باك نداريم از شكست شيشه چو بيش تر شكند، تيزتر شود

در نامه فقر خانواده و احساس سرشكسته اي را مطرح كرده ايد. شايد همين احساس در تصميم گيري شما تأثير گذاشته است.

با مطالعه در تاريخ در مي يابيم كه افراد زيادي از متفكران وانديشمندان از خانواده هاي فقير يا متوسط برخاسته اند و با سختي هاي روزگار دست و پنجه نرم كرده اند. البته فقر و محروميت پديدة شوم و ناخوشايندي استكه هر كسي را آزار مي دهد. اما اعضاي خانواده كه با اين واقعيت روبه رو هستند، نبايد آن را نشانة بي كفايتي خود بپندارند و با رنج روحي، مشكلات خود را افزايش دهند، بلكه بايد با جديت و تلاش در جهت رفع كمبودها گام بردارند. قرآن مجيد فقرايي را مدح و ستايش مي كند كه با مناعت طبع و عزتمندي زندگي مي كنند و خم به ابرو نمي آروند. آن ها به اندازه اي عفيفاند كه مردم به اشتباه مي افتند و اگر انسان از وضع واقعي آنان آگاه نباشد، ميپندارد كه غني و ثروتمندند.

اين گروه عدم درخواست از ديگران و اتكاي به خود را در سايه توكل به خدا و خويشتن داري و احساس ارزشمندي به دست اورده اند. پيامبر اكرم(ص) مي فرمايد: بي نيازي به فراواني مال نيست. بي نيازي حقيقي تنها در روحية بي نيازي است.

آن چه از آموزه هاي ديني استفاده مي شود، عزت نفس فقرا در برابر ثروت مندان است، نه خود باختگي و ذلت و سرافكندگي. امام علي(ع) مي فرمايد: چه قدر زيبا است تواضع ثروتمند در مقابل فقرا، براي رضاي خدا و از آن زيباتر، بي اعتنايي فقرا به ثروتمندان است، به دليل تكيه بر خدا.

خوشـــا كاخ بلند عزت نفس كه محكم تر بنايي زين بنا نيست

خوشا دربار استغنا كه آن جا گدايان را به شاهان اعتنا نيست

به منظور تقويت اراده، از تلقين كمك بگيريد. واژة نمي توانم و غير ممكن است را استفاده نكنيد و به جاي نمي توانم مي توانم را بيشتر به كار ببريد. راه ديگر تمرين در تصميم گيري است، مثلاً از كار كوچك شروع كنيد و تا آن را تمام نكرده ايد، رهايش نكنيد و با پشتكار و استقامت آن را به پايان ببريد. با تجربه كردن، موفقيت اعتماد به نفس شما تقويت مي شود.

4ـ ارتباط با خدا: آن چه به انسان قدرت روحي مي بخشد، ياد خداوند است. هر گاه فشار زندگي و فقر مالي و غيره و تجربه تلخ گذشته شما را آزار داد، فوراً با خدا ارتباط برقرار كنيد.

با دعا و نيايش و نماز احساس مي كنيد كسي را پيدا كرده ايد كه مي توانيد با او درد دل نماييد. از اين طريق عقده دروني شما گشوده خواهد شد و سبك خواهيد شد.

پشتوانه و تكيه گاهي مطمئن تر از خداوند يافت نمي شود. بر او توكل كنيد و براي حل مشكلات از او كمك بخواهيد (نعم المولي و نعم النصير). در مورد شرايط شركت در حوزة علميه قم، برگه پذيرش را ارسال مي كنيم تا با شرايط آشنايي بيشتري پيدا نماييد.

در مورد ازدواج بايد بگوييم: با توجه به وضع خانواده و وضع روحي به نظر ميرسد ازدواج در تغيير اين اوضاع و بهبود وضعيت شما بسيار مؤثر است. البته به شرط اين كه با تدبير و دورانديشي صورت گيرد. توصيه ما آن استكه اگر خواستگار مناسبي آمد، آن را رد نكنيد و از سخت گيري اجتناب ورزيد. همسر ايده آل و صد در صد موافق يافت نمي شود. اميدواريم نكات مطرح شده در حل مشكل شما مؤثر باشد. با ما مكاتبه داشته باشيد.











[1] ديل كارنگي و ديگران، رمز موفقيت، ص 14.

 ديل كارنگي و ديگران، رمز موفقيت، ص 227.

 جعفر سبحاني، رمز پيروزي مردان بزرگ، ص 133.

 بقره (2) آية 273.

 محجه البيضاء، ج 6، ص 51.

 نهج البلاغه، قصار 398.